Wielu przedsiębiorców decyduje się na leasing jako korzystną formę finansowania. Zwłaszcza gdy chodzi o pojazdy, maszyny czy sprzęt niezbędny do prowadzenia działalności. Umowy leasingowe zazwyczaj zawierane są na kilka lat i zakładają regularne raty. Jednak sytuacja biznesowa potrafi się dynamicznie zmieniać. Co zrobić, jeśli z różnych powodów chcesz lub musisz zakończyć umowę leasingu wcześniej? W tym artykule wyjaśniamy, kiedy jest to możliwe, jakie niesie skutki i jak podejść do tematu, by nie ponieść niepotrzebnych kosztów.
Czym jest leasing i dlaczego czasem trzeba go zakończyć wcześniej
Leasing to forma finansowania polegająca na użytkowaniu przedmiotu (najczęściej pojazdu, maszyny lub sprzętu elektronicznego) przez leasingobiorcę, który płaci raty zgodnie z umową zawartą z leasingodawcą. W zależności od rodzaju leasingu, na koniec okresu leasingowego możliwy jest wykup przedmiotu, jego zwrot lub przedłużenie umowy.
Choć leasing uważany jest za elastyczne rozwiązanie, czasami życie pisze inny scenariusz. Problemy finansowe, potrzeba zmiany pojazdu lub sprzętu, zamknięcie działalności, reorganizacja firmy, a nawet zmiany podatkowe mogą sprawić, że kontynuacja umowy staje się nieopłacalna lub niemożliwa. Wtedy pojawia się pytanie: czy można zakończyć leasing wcześniej i jeśli tak – jak to zrobić najkorzystniej?
Możliwość wcześniejszego zakończenia umowy leasingu i warunki, jakie trzeba spełnić
Każda umowa leasingowa zawiera określone zapisy, które regulują możliwość jej przedterminowego zakończenia. W zależności od tego, czy mamy do czynienia z leasingiem operacyjnym czy finansowym, warunki te mogą się różnić. Zazwyczaj umowa wskazuje minimalny okres trwania leasingu, po którym można rozważyć wcześniejsze zakończenie – na przykład poprzez wykup środka trwałego, cesję na innego leasingobiorcę lub rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Kluczowe jest zrozumienie harmonogramu spłat oraz opłat dodatkowych, które mogą się pojawić przy takim kroku.
Najczęstsze sposoby wcześniejszego zakończenia leasingu
Istnieje kilka praktycznych sposobów, które pozwalają zakończyć leasing przed czasem:
Cesja leasingu – polega na przeniesieniu umowy na inny podmiot (np. firmę lub osobę fizyczną). To rozwiązanie pozwala uniknąć kosztów wykupu lub kar umownych. Nowy leasingobiorca przejmuje prawa i obowiązki wynikające z umowy. Cesja wymaga zgody leasingodawcy i podpisania stosownej umowy trójstronnej.
Wcześniejszy wykup – leasingobiorca spłaca jednorazowo pozostałe raty wraz z wartością końcową (wykupem) i staje się właścicielem przedmiotu leasingu. Warto wcześniej sprawdzić, czy warunki wykupu są korzystne oraz czy nie zostanie utracona możliwość zaliczenia rat w koszty uzyskania przychodu.
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron – leasingodawca i leasingobiorca mogą ustalić zakończenie umowy przed czasem, ustalając sposób rozliczenia. Taka opcja wymaga zwykle dobrej woli obu stron oraz pokrycia ewentualnych kosztów związanych z utraconymi korzyściami leasingodawcy.
Zamiana leasingowanego środka na inny – niektóre firmy leasingowe oferują programy „auto za auto” czy „leasing za leasing”, które pozwalają na wymianę pojazdu na nowy i zawarcie nowej umowy leasingowej.
Konsekwencje podatkowe i księgowe wcześniejszego zakończenia leasingu
W przypadku leasingu operacyjnego, wcześniejszy wykup przed upływem minimalnego okresu leasingu (np. 2 lat w przypadku samochodów) może skutkować koniecznością przekształcenia go w leasing finansowy. To oznacza konieczność korekty kosztów uzyskania przychodu i rozliczeń VAT – co może być kosztowne i skomplikowane.
Z kolei leasing finansowy, rozliczany jak forma kredytu, pozwala zwykle na wcześniejsze zakończenie bez tak dużych konsekwencji podatkowych, ale wiąże się z koniecznością aktualizacji bilansu oraz rozliczeń amortyzacyjnych.
Dobrą praktyką jest skonsultowanie się z księgowym przed podjęciem decyzji – aby uniknąć nieoczekiwanych kosztów lub błędów w rozliczeniach.
Koszty i ryzyka związane z przedterminowym zakończeniem leasingu, o których trzeba pamiętać
Decydując się na wcześniejsze zakończenie leasingu, należy liczyć się z pewnymi kosztami – mogą to być opłaty karne, utracone rabaty, obowiązek spłaty pozostałych rat w jednej transzy czy koszty podatkowe. Oprócz tego leasingobiorca może stracić prawo do niektórych ulg czy odliczeń, np. VAT-u lub amortyzacji. Czasami zakończenie umowy oznacza również konieczność znalezienia nowego finansowania lub poniesienia kosztów przerejestrowania pojazdu. To wszystko sprawia, że do decyzji należy podejść bardzo świadomie i nie działać pochopnie – najlepiej po wcześniejszej analizie finansowej.
Rola brokera leasingowego w procesie przedterminowego rozwiązania umowy i jak może pomóc
Współpraca z doświadczonym brokerem leasingowym może znacząco ułatwić cały proces związany z wcześniejszym zakończeniem umowy. Broker nie tylko analizuje zapisy w umowie i ocenia ryzyko finansowe, ale także wspiera klienta w wyborze najlepszego rozwiązania – czy to cesji leasingu, wykupu czy porozumienia z firmą leasingową. Może również pomóc w znalezieniu nowego leasingobiorcy, wynegocjowaniu korzystniejszych warunków oraz przeprowadzeniu wszystkich formalności. Dla przedsiębiorców, którzy nie chcą tracić czasu na skomplikowane procedury, broker bywa wsparciem nie tylko merytorycznym, ale i praktycznym.
Co warto wiedzieć i jak podejść do tematu świadomie
Wcześniejsze zakończenie umowy leasingowej to poważna decyzja, która może mieć daleko idące konsekwencje – finansowe, podatkowe i formalne. Dlatego warto ją dobrze przemyśleć, porównać wszystkie dostępne opcje i – co najważniejsze – nie działać impulsywnie.
Z pomocą brokera leasingowego, takiego jak Twój Broker, można nie tylko zrozumieć wszystkie aspekty umowy, ale też znaleźć najkorzystniejsze i najbezpieczniejsze rozwiązanie. Czasami wystarczy cesja, czasem warto wykupić przedmiot leasingu, a czasem lepiej poszukać nowej formy finansowania. Najważniejsze to działać świadomie – a nie z zaskoczenia.
